Nie spełniam wskaźnika po III kwartale. Czy to dopuszczalne?
W projekcie WPF wszystkie wskaźniki muszą być spełnione. Ustawodawca w art. 243 ust. 2 pkt 4 UoFP wskazuje, że relacja liczona w oparciu o plan III kwartału może być niezachowana dopiero w momencie, kiedy WPF zaktualizowany jest o sprawozdania za rok poprzedzajacy rok budżetowy. Zatem, aż do wprowadzenia danych ze sprawozdań za IV kwartał roku poprzedzającego rok budżetowy każdy WPF musi mieć zachowaną relację liczoną również w oparciu o plan III kwartału.
Czy mogę mieć niespełniony wskaźnik?
W projekcie WPF, uchwale WPF oraz zmianie WPF ( do czasu aktualizacji WPF o dane ze sprawozdań za IV kw. 2024 r.) należy spełniać relację z art. 243 ust. 1 UoFP w oparciu o plan III kw. (poz. 8.4 na zał. 1 WPF) oraz w oparciu o wykonanie 2024 r. (poz. 8.4.1 na zał. 1 WPF).
Po aktualizacji kolumny „wykonania 2024 r.” (czyli w zmianach WPF podjętych po 20 lutego 2025 r.) dopuszczalne jest niespełnienie relacji z art. 243 ust. 1 UoFP w oparciu o plan III kw. w całym horyzoncie prognozy (poz. 8.4 na zał. 1 WPF) o czym stanowi z art. 243 ust. 2 pkt 4 UoFP.
Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o zmianie ustawy o dochodach JST oraz niektórych innych ustaw, dopuszczalne jest niespełnienie relacji z art. 243 ust. 1 UoFP w 2025 roku (w projekcie WPF, uchwale WPF i zmianie WPF w ciągu roku) zarówno w oparciu o plan III kw. (poz. 8.4 na zał. 1 WPF), jak i wykonanie (poz. 8.4.1 na zał. 1 WPF) pod warunkiem, że łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec 2025 r. nie przekroczy 100% planowanych dochodów ogółem pomniejszonych o dotacje i środki o podobnym charakterze oraz powiększonych o przychody z tytułów określonych w art. 217 ust. 2 pkt 4-8 UoFP. W programie WPF Asystent zachowanie tego limitu można najłatwiej sprawdzić przechodząc do modułu kredytowego, a następnie otwierając szczegóły jakiekolwiek zobowiązania, zweryfikować kolumnę “Maksymalna transza” w 2025 r. Jeżeli wartość nie jest na minusie, oznacza to, że limit zostaje spełniony.
Bestia nie pozwala mi zaczytać projektu WPF. Co zrobić?
System Besti@ dopuszcza aby w zakładce “Projekt WPF” znajdował się tylko jeden dokument. Jeśli chcemy wgrać nową wersję projektu należy wcześniej usunąć poprzednią wersję projektu, która znajduje się w Bestii.
Dlaczego kreator zaprognozował i dochody i wydatki w taki, a nie inny sposób?
Kreator projektu WPF dokonuje automatycznej prognozy dochodów bieżących oraz wydatków bieżących. Algorytm doboru wag wskaźników PKB, inflacji oraz wynagrodzeń skalkulowanych przez kreator, wynika z konieczności dostosowania projektu WPF do przepisów prawa, czyli do sytuacji, w której następuje spełnienie relacji z art. 243 ust. 1 UoFP.
Mam 7.2 w WPF na minusie. Czy to dopuszczalne?
Niezachowanie relacji z art. 242 UoFP jest możliwe jedynie w latach 2022-2025 pod warunkiem, że suma nadwyżek w tych latach przekracza sumę przekroczeń. Innymi słowy suma pozycji 7.2 w WPF w latach 2022-2025 musi być większa lub równa 0.
Nie rozlicza mi się kolumna PW. Czy to prawidłowe?
Kolumna “przewidywanego wykonania 2024 r.” po przejściu kreatora projektu WPF powinna rozliczać się zawsze do 0, ponieważ dane do niej wczytane wynikają z ostatniego dokumentu zmieniającego budżet (uchwała lub zarządzenie).
Natomiast kolumna “przewidywanego wykonania 2024 r.” może się nie rozliczać, jeśli po zakończeniu pracy kreatora projektu WPF, dokonaliśmy ręcznych korekt, np. wprowadzenie wyższych dochodów bieżących, ponieważ przewidujemy ich nadwykonanie. Wówczas poz. 13 na zał. 1 WPF będzie większa od 0 i taka sytuacja jest właściwa, ponieważ przedstawiamy najbardziej realne dane.
W ten sposób możemy również wykazać z czego wynika wartość nadwyżki z lat ubiegłych, którą planujemy w projekcie na 2025 rok.
Mam inną kwotę długu w kolumnie III kw. i w sprawozdaniu Rb-Z za III kw. Czy to prawidłowe?
Nierzadko zdarza się, że RIO kontaktują się z JST z uwagą o rozbieżności kwoty zadłużenia w kolumnie plan III kwartału w stosunku do wykonania w sprawozdaniu Rb-Z za III kwartał. Obie kwoty nie muszą i najczęściej nie są zgodne, ze względu na posługiwanie się w kolumnie III kwartału planem ze sprawozdań.
Mam niespełnienie wskaźnika obsługi zadłużenia. Co mogę zrobić?
Aby spełnić relację z art. 243 ust. 1 UoFP można oddziaływać na lewą stronę (wskaźnik faktycznej obsługi zadłużenia) oraz prawą stronę (wskaźnik maksymalnej obsługi zadłużenia) nierówności we wzorze.
Aby pozytywnie wpłynąć na lewą stronę nierówności (poz. 8.1 na zał. 1 WPF) możemy:
- zmienić harmonogram spłat w kredytach w latach niespełnienia (wówczas następuje zmniejszenie faktycznej obsługi zadłużenia);
- zmniejszyć planowany kredyt lub zmienić harmonogram spłat (wówczas następuje zmniejszenie faktycznej obsługi zadłużenia);
- wprowadzić wyłączenia w kredycie (wówczas następuje zmniejszenie faktycznej obsługi zadłużenia);
- skorzystać ze wcześniejszej spłaty lub wydłużenia spłaty w czasie w zależności od umowy (wówczas następuje zmniejszenie faktycznej obsługi zadłużenia).
Aby pozytywnie wpłynąć na prawą stronę nierówności (poz. 8.3 na zał. 1 WPF) możemy:
- wprowadzić oszczędności w wydatkach bieżących (wówczas następuje zwiększenie maksymalnej obsługi zadłużenia);
- jeżeli chcemy poprawić wskaźnik np. w 2027 roku, możemy poprawić prognozę w 2026 (np. wprowadzić wcześniej wspomniane oszczędności, wówczas następuje zwiększenie maksymalnej obsługi zadłużenia);
- zwiększyć dochody bieżące (wówczas następuje zwiększenie maksymalnej obsługi zadłużenia);
- zaplanować wydatki podlegające wyłączeniu (wówczas następuje zmniejszenie faktycznej obsługi zadłużenia).
Dlaczego wydatki bieżące w 2026 maleją w stosunku do wydatków w projekcie budżetu?
Kreator projektu WPF działa w taki sposób, aby prognoza na kolejne lata pozwoliła na zachowanie relacji określonej w art. 243 UoFP. Jeżeli w projekcie budżetu część bieżąca nie bilansuje się (mamy deficyt bieżący – pozcja 7.1 WPF jest ujemna) prognoza kolejnych lat zawierać musi zaplanowanie cięć wydatków bieżących. Należy zaznaczyć, że korekcie poddawane są jedynie pozostałe wydatki bieżące, a wydatki na wynagrodzenia rosną rokrocznie. Podobnie wydatki na obsługę długu prognozowane są zgodnie z wytycznymi NBP i nie podlegają korektom.
Dlaczego po kreatorze projektu mam w poz. 13z na minusie?
Kreator projektu WPF dąży do zapewnienia sytuacji, w której jest spełniona relacja z art. 243 ust. 1 UoFP we wszystkich latach prognozy.
Pozycja 13z na zał. 1 WPF wskazuje zdolność inwestycyjną czyli “zapas płynnościowy”, oznacza to, że zaprognozowane dochody bieżące i wydatki bieżące zapewniają spełnienie wskaźnika, ale w danym roku brakuje środków, aby pokryć wydatki majątkowe. Wówczas należy sprawdzić czy wprowadziliśmy poprawną kwotę planowanych do otrzymania środków z dotacji na inwestycję (poz. 1.2.2 na zał. 1 WPF). Można zweryfikować wykaz przedsięwzięć i jeżeli to możliwe, np. przesunąć wydatki na realizację danego przedsięwzięcia na kolejne lata. Innym rozwiązaniem jest przeprognozowanie dochodów bieżących o wyższą wagę wskaźnika makroekonomicznego, jednakże w tym rozwiązaniu musimy pamiętać o zachowaniu realności projektu WPF. W ostateczności można zaplanować nowe zobowiązanie kredyt/pożyczka/obligacje, aby zapewnić środki na pokrycie wydatków majątkowych w problematycznym roku.
Czy mogę mieć zaplanowane dotacje majątkowe wyższe niż wydatki majątkowe?
Co do zasady w danym roku wysokość wydatków majątkowych nie powinna być niższa od wysokości dochodów majątkowych z tytułu dotacji na zadania inwestycyjne. Zdarza się jednak, że JST otrzymują środki w ramach refundacji i w takich przypadkach może zdarzyć się, że dotacje na inwestycje przewyższają wydatki inwestycyjne.
Czy zwiększenie dochodów majątkowych poprawi mi wskaźnik?
Jedyne dochody majątkowe, których zwiększenie może jeszcze wpłynąć na spełnienie wskaźnika, to dochody ze sprzedaży majątku. Do 2025 roku są one uwzględniane w obliczaniu relacji z art. 243 ust. 1 UoFP – wpływają na prawą strona wskaźnika, czyli zwiększenie poziomu maksymalnej obsługi zadłużenia.
Aktualnie projektujemy WPF na 2025 rok i lata kolejne, dlatego poprawa wskaźnika w ten sposób jest możliwa tylko poprzez wprowadzenie w projekcie WPF, dochodów ze sprzedaży majątku w ramach ręcznej korekty kolumny przewidywanego wykonania 2024 roku (poz.1.2.1). To działanie poprawi wskaźnik, ale tylko w 2025 roku. Od 2026 roku dochody ze sprzedaży majątku nie są uwzględniane w obliczaniu relacji z art. 243 ust. 1 UoFP, dlatego zwiększenie ich w 2025 roku lub w kolejnych latach prognozy nie będzie miało żadnego wpływu na wskaźnik.
Poza opisanym wyżej przypadkiem, dochody majątkowe nie wpływają na spełnienie wskaźnika.